Via deze pagina kunnen leerkrachten boeken bestellen ter ondersteuning van de lespraktijk.
Recent werd een specifieke selectie handboeken voor geschiedenis en vreemde talen vertaald uit het Duits. Het gaat om bijzonder interessante Waldorfliteratuur die elke leerkracht op een Steinerschool een brede waaier aan pedagogische inzichten en ondersteuning biedt. De nood aan deze vertalingen was groot omdat omdat het aanbod aan aangepaste handboeken en literatuur in ons eigen taalgebied erg beperkt is. Steinerscholen hebben decennialang zonder handboeken gewerkt (om alle vrijheid aan de leerkracht te laten), maar omdat de eisen van de inspectie veranderd zijn en omdat jongere leerkrachten het soms moeilijk hebben met lesvoorbereidingen, diende de noodzaak zich aan om gedegen vakliteratuur beschikbaar te maken. Die werd gevonden in de internationale Waldorfliteratuur, waar in de loop der jaren door diverse docenten en antroposofen een schat aan bijzondere kennis en inzicht werd samengebracht.
De beschikbare titels werden deskundig vertaald en waar nodig aangepast aan de Vlaamse context. We brengen ze graag onder de aandacht omdat ze veel leerkrachten zullen inspireren – en omdat ze eigenlijk niet zouden mogen ontbreken in de bibliotheek van elke Steinerschool!
Er komen in de nabije toekomst nog titels bij. Raadpleeg geregeld deze pagina als je op de hoogte wil blijven.
Om boeken te bestellen gebruik je het inschrijvingsformulier.
Er zijn drie delen beschikbaar van de reeks Gedenkwaardig Verleden van de Zwitsere antroposoof Otto Müller. De drie boekdelen bieden een uitstekend referentiekader voor de leerkracht om in de 7e, 8e en 9e klas het vak geschiedenis te onderwijzen zoals het op een steinerschool hoort: spiritueel en symptomatisch. Spiritueel omdat de leerkracht uitgaat van de visie dat het de denkende en creatief handelende mens is die de geschiedenis heeft vormgegeven in wisselwerking met de heersende omstandigheden. Symptomatisch omdat de leerkracht uit de enorme hoeveelheid aan feiten slechts die gebeurtenissen of sleutelfiguren belicht die duidelijk een ontwikkelingsmoment – of een geheel nieuwe fase – in de geschiedenis van de mensheid illustreren.
Otto Müller, Gedenkwaardig verleden I, Het einde van de Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd
Voor de 7de klas, A5, kleur, 97 p., €12,-
Otto Müller, Gedenkwaardig verleden II, Van het absolutisme tot de Industriële revolutie
Voor de 8ste klas, A4, z/w, 125 p., €16,-
Otto Müller, Gedenkwaardig verleden III, Van het kolonialisme tot Martin Luther King
Voor de 9de klas, A4, z/w, 218 p., €20,-
Een boeiende methodiek voor de 9e klas is het boek Wie revoluties wil ontketenen van de Duitse historicus Albert Schmelzer, als professor verbonden aan het Alanusinstituut voor Waldorfpedagogie. Hij weet boeiende biografieën af te wisselen met uiterst bruikbare suggesties voor de opbouw van zowel de individuele lessen als de volledige periode. De keuze aan beeldende biografieën – van Mirabeau en Robespierre tot Lenin en Gandhi – laat een interessant panorama ontstaan van historische pogingen om de problemen van het menselijk samenzijn en de spanningen tussen vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid op te lossen. Naast historische informatie biedt Schmelzer vooral heldere en overzichtelijke inzichten aan over de te hanteren methodiek.
Voor de 11e klas schreef Schmelzer dan weer het handboek Actuele middeleeuwen, dat zich tot leerkrachten geschiedenis én moedertaal richt. Hij schildert een kleurrijk panorama van de oudheid tot de late middeleeuwen, en biedt tegelijk boeiende methodologische richtlijnen aan voor de lespraktijk. Omdat de Parcivalperiodes nadrukkelijk betrokken worden, is het boek ook voor de taalleerkrachten erg bruikbaar. Met dit werk toont Schmelzer eens te meer hoe de aanwijzingen van Rudolf Steiner over ‘symptomatisch en spiritueel geschiedenisonderwijs’ in levendige werkelijkheid kunnen worden omgezet. Wie Schmelzers kleurrijke biografieën eenmaal gelezen heeft, vergeet ze nooit meer. Zijn diepgaande analyses en de vaak verrassende verbanden die hij legt, zetten aan tot nadenken over de mens van vroeger en nu, en over onszelf.
Een derde opzienbarend werk van Schmelzer, De crisis van de mensheid in onze tijd, behandelt het apocalyptische gedachtegoed en de verschillende dimensies van het kwaad. Schmelzer bewandelt een weg tussen fatalisme en schijnoptimisme, en toont hoe we op het gebied van opvoeding met de realiteit van het kwaad moeten omgaan. Hoewel de beschouwingen op antroposofische inzichten gefundeerd zijn, kan de lectuur ook zonder deze voorkennis vruchtbaar zijn, omdat de beschrijving van de historische fenomenen bijzonder herkenbaar zijn. Omdat Schmelzer de grote samenhangt schetst, krijgt men een verdiept bewustzijn voor de noodzakelijke stappen naar een menswaardige toekomst. Aan de hand van concrete voorbeelden vernemen we waar de zwaartepunten moeten gelegd worden om vanuit een actieve vormingswil een verantwoordelijke pedagogie te realiseren. Het boek stimuleert om zelf actief te worden.
Albert Schmelzer, Wie revoluties wil ontketenen
Methodiek voor de 9de klas, 153 pp., 15 euro.
Albert Schmelzer, Actuele middeleeuwen
Methodiek voor de 11de klas, 230 pp., 15 euro.
Albert Schmelzer, De crisis van de mensheid in onze tijd, het getal 666 en het apocalyptische dier
Voor leerkrachten geschiedenis, 102 pp., 15 euro.
Met Geschiedenis onderwijzen schreef de Duitse auteur en Waldorfdocent Christoph Lindenberg dé bijbel voor het geschiedenisonderwijs in Waldorfscholen. Het beslaat de methodiek en de inhoud van de 5e tot en met de 12e klas. Lindenbergs thematische aanpak biedt uiterst bruikbare aanwijzingen voor een creatieve omgang met het thema geschiedenis vanuit het oogpunt van de pedagogische relevantie. Het gaat erom in de kinderen en jongeren een geestelijke schat aan te leggen die de ziel verrijkt, die de motieven van het menszijn zichtbaar maakt en die het zelfstandig en gefundeerd denken stimuleert. Er zijn amper leerkrachten te vinden die deze overzichtelijke, stimulerende en praktische wenken voor de opbouw, de literatuur en de achtergrond niet met succes hebben toegepast. Zelfs indien er intussen nieuwe handboeken over geschiedenisonderwijs verschenen zijn, Lindenbergs boek blijft een absoluut standaardwerk met een grote eeuwigheidswaarde.
Christoph Lindenberg, Geschiedenis onderwijzen, thematische suggesties voor het geschiedenisonderwijs in Waldorfscholen Methodieken voor de 5e t/m de 12e klas, 210 pp, 17 euro.
Omdat er in het Nederlands weinig aangepaste methodieken bestaan voor vreemde talen, werd het inspirerende en ondersteunende Wie lernt man fremde Sprachen van Erhard Dahl vertaald. De auteur is een ervaren leraar Engels aan verschillende Waldorfscholen en thans ook docent aan het lerarenseminarie in Stuttgart. In zijn boek beschrijft hij de doelstellingen en de methodes van het vreemde talenonderwijs. Hij toont aan hoe leerlingen zich een woordenschat eigen maken en een grammatica leren door hen binnen te leiden in de rijkdom van een vreemde taal. Dahl maakt de basisvisie op het vreemde talenonderwijs in waldorfscholen duidelijk: taal niet alleen zien als een communicatiemiddel tussen mensen, maar vooral ook als een veelomvattend vormingsmiddel dat het individu boetseert in alle gebieden van zijn denken, zijn voelen en zijn handelen. In die zin biedt elke vreemde taal ook de kans om andere denkvormen te leren kennen.
Erhard Dahl, Hoe leert men vreemde talen?
Een inleiding op het vreemde talenonderwijs aan waldorfscholen, 200 pp., 12 euro.
Ariëlla Krijger schreef een origineel en grondig boek over de integratie van portfolio in het onderwijs. Een belangrijke doelstelling is dat leerlingen zicht krijgen op zichzelf als competente persoonlijkheid. Dat sterkt hun zelfvertrouwen, hun intrinsieke motivatie en hun autonomie. Voor een goed portfolio moet je over jezelf leren reflecteren. Dat komt niet vanzelf. Reflectie veronderstelt een referentiepunt, een voornemen vooraf. Dat geeft focus en juist dat maakt deze reflectie contemplatief. Ariëlla Krijger kent de steinerscholen en de vrijescholen, zowel in België als in Nederland. In dit boek plaatst ze de reflectie binnen het antroposofisch mensbeeld.
Ariëlla Krijger, Contemplatieve reflectie voor portfolio en actieonderzoek, uitgegeven door Via Libra, 17,50 euro.